बंजारा भाषेतील बालसुलभ कवितांचा शब्दझुला 'हिंदोळो ' काव्यसंग्रह .
--------------------
यवतमाळ जिल्ह्यातील रहिवासी असलेले कवी ओंकार राठोड जिल्हा परिषदेच्या शाळेमध्ये केंद्रप्रमुख म्हणून कार्यरत आहेत .
त्यांनी मराठी भाषेतील
डोंगरमाथा ,व्यसनमुक्त पहाट बालहर्ष या बालकाव्यसंग्रहानंतर
बंजारा भाषेत हिंदोळा नावाचा एक बालगीत संग्रह पायगुण प्रकाशन अमरावती तर्फे प्रकाशित केलेला आहे .
बंजारा भाषिक तथा मराठी भाषेतील मुलांना आनंददायी पद्धतीने काव्यरचनेची आवड निर्माण करणे हा मुख्य उद्देश डोळ्यासमोर ठेवून त्यांनी या पुस्तकाची निर्मिती केलेली आहे .
विविध विषय घेतलेल्या एकूण 74 कविता या काव्यसंग्रह मध्ये त्यांनी प्रकाशित केलेले आहेत .
बंजारा बोली भाषेच्या जतन आणि संवर्धनासाठी राठोड सरांचा हा प्रयत्न कौतुकास्पद आहे .
विशेष म्हणजे या काव्यसंग्रहातील प्रत्येक कवितेच्या खाली चौकटीमध्ये मराठीतून ए ते झेड आणि क ते ज्ञ या अक्षरांपासून विविध जागृती पर संदेश पण त्यांनी दिलेले आहेत .
आपल्या बोली भाषेबद्दल असलेला अभिमान त्यांनी आपल्या शब्दांमधून व्यक्त केलेला आहे .
'मारे समाजेर भाषा गोरमाटी
प्रेमेर शब्द रेय दो सदा ओठी
ऋणानुबंधेर जोडा आपण ताटी .
बालपणाच्या आठवणी सांगणारी ' हारद आवाच बालपण '
ही कविता प्रत्येकाला बालपणाच्या आठवणीत घेऊन जाते .कवी म्हणतो ,
'आकी पर पट्टी बांधला
रमते थे हाल्या डुबाला
झाडेन बांधन पाळणा
उंचो उंचो झोका हिचला ' .
या बालकवितांमध्ये जंगलातील प्राण्यांच्या गमती जमती विविध पक्षी प्राण्यांमधील संवाद वाचतांना आनंद वाटतो .
पाणी बचतीचा संदेश देणारी बालकविता बालकांच्या मनावर पाणी बचतीचा संस्कार देऊन जाते .
' जीवन जगेसारु पाणी आधार
पाणी अनमोल उपयोग हजार ' .
बळदगाडी (बैलगाडी ) , जोकर , काळो कागला ( काळा कावळा )
शाळेम जाये दरं या कविता वाचकाला वेगळ्या विश्वात घेऊन जातात .
शाळेम जाये दरं या कवितेत शिक्षणाची महती सांगताना कवी म्हणतो ,
' मार याडी बाप रे मजुर
रात अन दन करं मरमर
दुसरो छेनी काई आधार
आकी माई आसुरी धार
याडी बापेर आसू पुसे द रे .
मन भी शाळेम जाये दरे . '
आजीच्या झोपडीतील स्वच्छता ही बालमनाला स्वच्छतेचा मंत्र देऊन जाते. 'झुपडी ' या शीर्षकाच्या कवितेतून कवी म्हणतो ,
'दादी तार झुपडी
स्वच्छ अन सुंदर
दिसायेन मात्र
छ एक नंबर '
'ताऱ्या नाऱ्या ' या कवितेतील तालबद्धता विद्यार्थ्यांना विविध वाद्यसंगीतांचा परिचय करून देते .
'नाऱ्या ताऱ्या वाजा वजाव
धाऱ्या पऱ्या थाळी वजाव '
बंजारा भाषेतील बालसुलभ कवितांचा शब्दझुला असलेला 'हिंदोळो ' काव्यसंग्रह प्रकाशित करुन कवी ओंकार राठोड यांनी कौतुकास्पद प्रयत्न केलेले आहेत . त्यांच्या लेखन कार्याला हार्दिक शुभेच्छा .
--------**
✍️ एकनाथ लक्ष्मण गोफणे
8275725423
चाळीसगाव
コメント